दाङ । पछिल्लो समय नेपालमा कृषि तथा पसुपालन क्षेत्र बिस्तारै ओझेलमा पर्दै गएको बेला दाङको लमही नगरपालिका वडा नंवर – ५ निवसी नवराज सुबेदि कृषिमा आफ्नो भबिष्य खोजीमा लाग्नुभएको छ ।
उहाँ लमहीमा रहेको रेडियो देउखुरीमा लामो समय पत्रकारिता गरे पश्चात् पढाइको सिलसिलामा काठमाडौँ पुग्नुभयो । आठ वर्ष जति समय काठमाडौँमै बिताएर पढाइ मा मास्टर्स सकेर उहाँ घरमा फर्कनुभयो । उहाँ जागिर खोज्ने ध्याउन्नमा लाग्नुभएन ।
मान्छे सफलहुन जागिरबाट मात्रै नभएर उद्यम क्षेत्रबाट पनि सफल हुन सकिन्छ भन्ने उदेश्यले कृषि फमको सुरुवात गरेको उहाँ सुनाउनुहुन्छ । "मान्छे सफल हुने भन्नुनै आर्थिक रुपमा सबल हुनु हो त्यसैले उद्यम क्ष्रेत्र मेरो रोजाइमा पर्यो" - सुबेदीले भन्नुभयो ।
अहिले उहाँले २ करोड लगानी लगाएर साढे सात बिगाह जग्गा वार्षिक ४ लाख तिर्ने गरि भाडामा लिएर कृषि कर्म गरिरहनु भएको छ ।
कृषि पेसामा रमाउन पाउँदा उहाँ हर्षित मात्र नभएर आत्मसन्तुष्ट भएको कुरा बताउनुहुन्छ ।
बढ्दो सहरीकरणका कारण जग्गा भाडामा लिएर हाँस, कुखुरा, माछा, केरा लगायतका व्यावसायिक खेती गरी रोजगारी सिर्जना गर्ने लक्ष्यका साथ उहाँ कृषिमा सक्रिय हुनुहुन्छ । स्वर्गद्वारी एकीकृत कृषि फर्ममार्फत सुबेदिले उक्त योजना अघि बढाइरहनुभएको छ ।
बाँझो रहेको जग्गामा व्यवसायिक कृषि गरी बढ्दै गरेको बेरोजगारीलाई कम गर्ने लक्ष्य रहेको फर्म सञ्चालक सुवेदी सुनाउनुहुन्छ । हाल उहाँसंग ५ जना कर्मचारी समेत रहेका छ्न ।
फर्ममा उत्पादन भएका माछा बजारीकरणका लागि दाङसंग सटेका जिल्लाहरुमा पठाउने गरेको सुबेदी बताउनुहुन्छ ।
परिश्रम गरे विदेश पनि जानुपर्दैन, जागिर नै गर्नु पर्ने भन्ने पनि छैन अन्य व्यवसायबाट पनि कमाउन सकिन्छ र राज्यले अनुदान, सहुलियत, उचित बजारीकरण, भौतिक पूर्वाधार बनाइदिए कृषि पेसामा लागेका युवाहरुलाई धेरै राहत मिल्ने उहाँको भनाइ छ ।
पछिल्लो समय कृषि पेशामा नयाँ सोच र नयाँ प्रबिधि भित्रिएकोले उचित बजार व्यवस्था र कृषि व्यवसायमा लाग्न खोजेका युवाहरूको लागि केही सहुलियत उपलब्ध गराइदिए आत्मनिर्भर बन्न सजिलो हुने सुबेदीको बुझाई छ ।
अहिले उहाँको फर्ममा रहेका ७ वटा पोखरीमा ३ प्रजातीका माछा तथा कडकनाथ र लोकल गरि २ प्रजातीका कुखुरा र केरा रहेकाछन ।
सरकारले भूमिहीन किसान, मुक्तकमैया, स्थानीयस्तरका कृषक र कृषि क्षेत्रमा आकर्षित युवालाई लक्षित गरी अनुदानका विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गरेतापनि वास्तवइक किसानको हातमा भने पसिना बाहेक अरु केही परेको छैन ।
वितरण प्रणालीमा पारदर्शीता तथा स्थानीय सरकारले कृषिका लागी नयाँ कार्यक्रमहरु अघि सारे मात्रै कृषि क्षेत्रमा युवाहरुलाई आकर्षण गर्न सकिन्छ । यसतर्फ सम्बन्धित निकायको अविलम्ब ध्यान जानु पर्ने देखिन्छ ।